Konferencja historyczna traktująca o II Wojnie Światowej na terenie gmin Morawica, Chęciny i Nowiny odbyła się 24 września w Gminny Ośrodku Kultury Perła w Nowinach.
Miały miejsce trzy interesujące prelekcje. Dr Marek Jedynak z Instytutu Pamięci Narodowej Delegatury w Kielcach przedstawił temat „Potyczki pod Szewcami 18 września 1944 roku” jednocześnie rozwiał wszelkie wątpliwości względem stosowanych dat i terminologii. Prelegent ukazał Szewce na szerszym tle potyczek i bitew rozegranych na terenach dawnego województwa kieleckiego i radomskiego.
Następnie historyk Konrad Otwinowski przypomniał wyjątkowe wydarzenie ze Zgórska jakim było awaryjne lądowanie amerykańskiego Boeinga B-17 w 1945 roku – jednego z największych bombowców z czasów II Wojny Światowej.
Na zakończenie odbyło się spotkanie autorskie z Konradem Majem z Instytutu Pamięci Narodowej. Autor zaprezentował swoją ostatnią książkę „Tropem jednej z największych bitew pancernych na ziemiach polskich. Styczeń 1945 r”. Wydawnictwo ukazało się dzięki wsparciu Lokalnej Grupy Działania „Perły Czarnej Nidy”.
„Świadomość własnej przeszłości pomaga włączyć się w długi szereg pokoleń by przekazać następnym wspólne dobro – Ojczyznę”. Te słowa Jana Pawła II zamieszczone na postumencie krzyża przydrożnego w Lisowie, wykonanego m.in.: z jarzma i lufy armaty czołgu T34/85 – w miejscu, w którym 13 stycznia 1945 r. rozegrała się zacięta bitwa pomiędzy oddziałami niemieckimi i radzieckimi – oddają ideę, jaka przyświecała powstaniu książki. Od wielu lat Lokalna Grupa Działania „Perły Czarnej Nidy” podejmuje inicjatywy mające na celu zachowanie i kultywowanie lokalnej historii, tradycji i kultury. Obszar jej działania to gminy: Chęciny, Morawica i Nowiny – tereny dotknięte wojenną pożogą; oczywistą jest więc chęć przybliżenia i uwiecznienia tragicznych wydarzeń dla potomności. Napisanie książki poprzedziły długie tygodnie poszukiwań w archiwach państwowych – również rosyjskich, studiowanie dokumentów źródłowych oraz lata spędzone w terenie i na rozmowach z mieszkańcami, którzy dzielili się swoimi historiami lub opowieściami przekazanymi przez starszych członków ich rodzin. Książka jest dostępna czytelników w siedzibie Lokalnej Grupy Działania „Perły Czarnej Nidy” w Morawicy, ul. Spacerowa 7.
Konferencja została zorganizowana w ramach projektu współpracy ŚWIAT, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach poddziałania 19.3 Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania. Konferencję zorganizowali: LGD Perły Czarnej Nidy z siedzibą w Morawicy oraz Gmina Nowiny. Partnerem Konferencji był Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach.
Wydarzeniami towarzyszącymi były: wystawa archiwaliów powojennych, pokazy rekonstrukcyjne przygotowane przez Józefa Mrozowskiego – kolekcjonera pojazdów militarnych. Zobaczyliśmy niemiecki transporter opancerzony Sdkfz 251, replikę motocykla marki BMW oraz prezentację umundurowania i sprzętu obu stron konfliktu walczących pod Szewcami. Konferencja zyskała wysoką frekwencję, aulę nowińskiego GOKu wypełniła młodzież, historycy, radni, sołtysi trzech partnerskich gmin.
Karolina Kępczyk
